Μονη Αγιου Γεωργιου

Βρίσκεται στο Δ.Δ. Φύλλων

Μέσα σε ένα θεσπέσιο τοπίο, γεμάτο από πεύκα, ελιές και άλλους θάμνους, είναι κτισμένη η μονή του αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου ή ΑΡΜΑ.
 



Βρίσκεται 20 χιλιόμετρα ανατολικά τους Χαλκίδας, στο χωριό Φύλλα.

Από όλο το μοναστηριακό συγκρότημα σώζεται ο ναός σε άριστη κατάσταση και μερικά κελιά στη βόρεια πλευρά της αυλής. Η είσοδος είναι στη δυτική πλευρά, όπου διατηρούνται μέλη της παλαιάς πύλης. Σήμερα ανακαινίζεται εκ βάθρων όλο το κτιριακό συγκρότημα. Όλος ο περίβολος έχει περιτοιχισθεί, στα ανατολικά κτίσθηκε νέα πτέρυγα κελιών και νότια κτίσθηκαν ωραιότατα σύγχρονα κελιά, καθώς και ένα εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου.



Ο σημερινός ναός είναι χτισμένος πάνω σε παλαιότερο χριστιανικό ναό του 13ου - 14ου αιώνα, όπως μαρτυρούν το σύστημα της τοιχοδομίας, η έλλειψη κεραμικού διακόσμου, η χρήση του πόρου και κυρίως η Δυτική επίδραση. Ο βυζαντινός αυτός ναός, με τη σειρά του, ήταν χτισμένος πάνω στα θεμέλια αρχαία ειδωλολατρικού ναού. Αυτό φαίνεται από τα άφθονα καλλιτεχνικά λείψανα που χρησιμοποιήθηκαν ως δομικό υλικό στο νέο ναό, κιονόκρανα Δωρικού και Ιωνικού ρυθμού, κολώνες και πλάκες μαρμάρινες.

Ο ναός της μονής είναι μεγάλης αξίας αρχαιολογικό μνημείο. Αποτελείται από τρία μέρη: τον κυρίως ναό, το νάρθηκα (ή αλλιώς πρόναο) και ένα μικρό χώρο μεταξύ του ναού και του νάρθηκα. Οι μοναχοί ονομάζουν το μικρό αυτό χώρο "Βαπτιστήρι", δεν αποκλείεται όμως, να χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως πρόναος, πριν προστεθεί ο σημερινός μεγάλος, που είναι μεταγενέστερος.

Ο κυρίως ναός με τις σωστές αναλογίες και την επιμέλεια της οικοδομής το αποτελεί ωραιότατο δείγμα αρχιτεκτονικής τελειότητας. Ανήκει στον τύπο εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Στηρίζεται σε τέσσερις κίονες που προέρχονται από τον αρχαίο ναό και φέρουν κιονόκρανα Δωρικού ή Ιωνικού ρυθμού.

Επειδή, δυστυχώς είχε καεί από τους τούρκους, δεν υπάρχουν παρά μόνον υπολείμματα τοιχογραφιών που μαρτυρούν την ύπαρξη αγιογραφίας.

Ο νάρθηκας έχει οικοδομηθεί το 17ο αιώνα, χωρίς όμως ιδιαίτερη κατασκευαστική επιμέλεια. Είναι ανισόπλευρος και φέρει εξάγωνο τυφλό (χωρίς παράθυρα) τρούλο. Στο εσωτερικό του, ωστόσο, μπορούμε να θαυμάσουμε μεγάλης ποικιλίας και άριστης τέχνης τοιχογραφίες, που διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση: το μαρτύριο του Αγίου Γεωργίου, η ζωή του Κυρίου, τα πάσα Πνοή, Θαύματα, εικόνα της Κόλασης και ο Ζωδιακός κύκλος.

 Στο νάρθηκα μπορούμε επίσης να θαυμάσουμε αρχαία μαρμάρινη πλάκα του 5ου αιώνα π.Χ (θωράκιο) που φέρει μαίανδρο με τέσσερις τροχούς στα σχηματιζόμενα ορθογώνια, στη μέση των τεσσάρων πλευρών. Παλιότερα, βρισκόταν στον περίβολο της μονής και ακόμη παλιότερα, είχε χρησιμοποιηθεί ως Αγία Τράπεζα.

Το 1962, σε έργα που γίνονταν για την ανακαίνιση της μονής βρέθηκαν τεμάχια λειψάνων διαφόρων αγίων, που φυλάσσονται στο ιερό του ναού, μαζί με ένα Βενετικό Άγιο Ποτήριο.

Πάνω από τη χαμηλή είσοδο του ναού (ύψους 1,10 μ.) και μέσα σε μία κόγχη, πλαισιωμένη από οδοντωτό διάκοσμο, είναι τοποθετημένη η εικόνα του Αγίου Γεωργίου που φονεύει το δράκο. Η παράδοση λεει ότι οι μοναχοί είχαν βρει την εικόνα αυτή στη ρίζα της ελιάς που βρισκόταν μπροστά στο ναό.

Εξωτερικά, ο ναός δεν παρουσιάζει τον πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο που συναντάμε σε άλλος ναούς τη Εύβοιας. Ο αρχιτέκτονας η διορθωτής του ναού φαίνεται να έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην ανατολική πλευρά του ναού, όπου έχουν εντοιχιστεί διακοσμητικά στοιχεία, που ανήκουν άλλα στον αρχαίο ναό και άλλα στον παλαιοχριστιανικό: ανάγλυφα, το σημείο του σταυρού, πλάκες πώρινες με ανάγλυφα κυπαρίσσια, ρόδακες και άλλα.

 Στην ίδια πλευρά, πάνω από της αριστερή κόγχη, ο επισκέπτης μπορεί να δει γραμμένη πάνω σε λευκό μάρμαρο, με καθαρά και μεγάλα ανάγλυφα γράμματα την επιγραφή του ναού που αποτελείται από οχτώ σειρές. 

ΑΝΘΙΜΟΣ Πρέπει να προσέξουμε ότι η χρονολογία της επιγραφής

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ Δε διαβάζεται ΑΡΜΑ, όπως λανθασμένα είναι γνωστή

ΕΤΕΛΕΙΩΘ αλλά ΖΡΜΕ, δηλαδή 7145 χρόνια από κτίσεως κόσμου,

Η Ο ΝΑΟΣΤ(ΟΥ) που αντιστοιχεί με το χριστιανικό έτος 1637.

ΜΕΓΑΛΟΜΑΡ Πιθανολογείται ότι η χρονολογία αυτή δηλώνει το

ΤΥΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙ πότε αγιογραφήθηκε ο νάρθηκας.

ΟΥ ΕΝ ΜΗΝΙ ΜΑΪΩ Οι κάτοικοι της περιοχής ξέρουν το ναό ως "ΑΡΜΑ",

ΕΠΙ ΕΤΟΥΣ ΖΡΜΕ κατά τη συνήθεια να αποκαλούν πιο εύφωνα τους αγίους, ή και από λαθεμένη ανάγνωση της επιγραφής. Κατά μιαν άλλη εκδοχή, η ονομασία "ΑΡΜΑ" φανερώνει το όνομα του κτήτορα (ιδρυτή) ή του πρώτου ηγούμενου.

Αξίζει, τέλος, να αναφέρουμε ότι η Μονή υπήρξε κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, σημαντικό πνευματικό κέντρο για την περιοχή, πηγή φωτός μέσα στα σκοτάδια της δουλείας. Σε αυτή γαλουχήθηκε μια σπουδαία προσωπικότητα της Επανάστασης του ΄21, ο Νεόφυτος Αδάμ, που έγινε μοναχός σε ηλικία μόλις 13 χρόνων. Μέλος της Φιλικής Εταιρείας, εθνεργέτης της Τουρκοκρατούμενης Εύβοιας, Επίσκοπος Ευρίπου, πρόεδρος επί 8 χρόνια της Ιεράς Συνόδου και βουλευτής Εύβοιας, τιμήθηκε για την εθνοσωτήρια δράση του από το βασιλιά Όθωνα με τον ανώτατο Σταυρό του ταξιάρχου.

Δυστυχώς, η μονή διαλύθηκε λίγο μετά την απελευθέρωση, το 1934, γιατί Δε συμπλήρωνε τον απαιτούμενο αριθμό μοναχών (6).

Σήμερα, πάρα πολλοί είναι αυτοί που επισκέπτονται τη μονή, τόσο από θρησκευτική ευλάβεια, όσο και για να απολαύσουν την ομορφιά και την ηρεμία της γύρω φύσης.

 

 

 

 

 

Sidebar Menu